Ook net in het boek How to do nothing. Die systeemduikelaar, zoals Rowena het hieronder zo mooi noemt, wordt in dat boek beschreven als ‘Refusal in place’, dus niet tegen het systeem zijn; door weg te lopen weken je het systeem ook weer namelijk, maar je eigen systeem maken en ernaast zetten.
In 1986 kwam ik tot de ontdekking dat de jarenlange strijd die ik had gevoerd voor een rechtvaardiger, eerlijker en inclusievere maatschappij geen millimeter dichterbij was gekomen. Mijn strategie "met twee benen gestrekt erin, onverschrokken betrokken" had verrot weinig opgeleverd. Mijn partner zag me kapot gaan en stelde voor ons leven radicaal te veranderen.
We zochten en vonden een huis dat er ellendig aan toe was, maar wel zo betaalbaar dat we nooit meer voor de hypotheek zouden hoeven werken. Er moest nog wel inkomen gegenereerd worden, maar ik kon die schone taak alleen op me nemen, mijn partner verbouwde het huis dat we in 1987 vonden.
Ik vond een baan als sales manager en raakte alsnog verslaafd aan geld, macht en aanzien. Tot ik in 1999 besloot dat het genoeg was. Uit angst tegen gehouden te worden door angstige gezinsleden, we hadden inmiddels een dochter, vertelde ik het pas op de dag van mijn ontslag, niet geheel toevallig ook de dag waarop we 25 jaar samenwoonden.
Er was geen plan, geen idee, alleen de wens om uit de ratrace te stappen en te ontdekken waar het leven werkelijk om draait. Dat lukte niet met een baan, een eigen bedrijf (gestart in 1992 en verkocht een maand voor mijn ontslag), een dochter, een huishouden. Ik moest mezelf de vrijheid geven.
Inmiddels heb ik sinds een week een onvoorwaardelijk basisinkomen. Onze woning is heel goed geïsoleerd, in onze energiebehoefte wordt voorzien door zonnepanelen. Een warmtepomp en warmteterugwininstallatie moeten binnenkort voorzien in verwarming en warmwater. Een tuin groot genoeg om in ons voedsel te voorzien.
Toch zijn dat maar uiterlijkheden. De grootste verandering heeft innerlijk plaats gevonden. Innerlijk vrijwording, herstellen van trauma's, zowel voor mijn (voor)ouders als mijzelf, emotionele vrijwording. Vertrouwen op maar één autoriteit, mijn eigen innerlijke autoriteit, mijn intuïtie. Varen op mijn morele kompas, mijn morele competenties ontwikkelen en dat in verbinding met anderen. Die verbinding met anderen dát, vooral dat heeft mijn leven veranderd, verrijkt en getransformeerd.
Dat zou goed nieuws kunnen zijn ... Goed artikel hierover is "Dancing on the volcano: social exploration in times of discontent," van resilience wetenschappers Carpenter, Folke, Scheffer en Westley in Ecology & Society (https://www.ecologyandsociety.org/vol24/iss1/art23/).
Goede en natuurlijke ontwikkeling. Ik zie het niet als systeemverlaters, maar systeemvernieuwers. Binnen eenzelfde systeem is er sprake van afbraak van het oude en opbouw van het nieuwe.
Mijn eigen systeemvernieuwing: een geloof in degrowth, vanuit het besef dat oneindige groei op een eindige planeet niet houdbaar is. En dat ook gevolgen heeft voor ieder van ons. Zo geef ik zelf het geld dat ik niet nodig heb, weg aan degenen die het beter kunnen gebruiken.Contra-intuitief is het wel; het was moeilijkste ideaal om in de praktijk te brengen.
Mooi artikel. Desalniettemin vraag ik me na het interview over de Maori in NZ wel af in hoeverre de auteurs zich echt in de materie verdiept hebben. Inderdaad, de Maori hebben een bepaalde manier van leven met de aarde, natuur en omgeving. Het overgrote deel van NZ bestaat echter uit de pakeha (niet-Maori, zoiets als “blanke westerling”). Daarnaast hebben Maori-iwi (stammen) wel een soort van rentmeesterschap over het land, maar tegelijkertijd multinationale ondernemingen met jaarlijkse omzetten van ruim 1 miljard euro. Ten bate van het land en de omgeving, of ten koste?
De Ngai Tahu bijvoorbeeld, de grootste stam van het Zuidereiland, is naast allerlei activiteiten nu flink aan het opschalen in melkveehouderij en andersoortige veeteelt. En ondanks het groene imago van NZ, heeft de grootschalige en snel groeiende landbouw een groot negatief effect op de plaatselijke natuur en leefomgeving. Visstanden in rivieren hollen achteruit, bossen worden gekapt voor weides en een groot deel van de bossen ligt vol met gif tegen ratten/muizen/possums/hermelijnen en fretten die daar een plaag zijn en de oorspronkelijke habitat (hét symbool van NZ, de kiwi) flinke schade toebrengen.
Als je ergens een paar jaar woont, werkt en belasting betaalt, dan krijg je andere indrukken dan als je ergens op reis bent. En ik heb de indruk dat er voor het interview (ik heb het boek niet gelezen) vooral is afgegaan op de verhalen die aan toeristen en bezoekers verteld worden, in plaats van dat er met locals gesproken is.
Goed verhaal. Het systeem zit inherent al altijd vol systeemverlaters ‘light’. Tien ik de woonboten gemeenschap vele jaren geleden omruilde voor een nieuwbouwwoning in een groeikern merkte ik
Omdat het veel meer was dan een fysieke verhuizing. Ik werd een nieuw mens. Daar moest ik aan denken bij het lezen van dit artikel.
Hi Wouter, mooie nieuwsbrief weer. Ik herken helemaal de behoefte van het systeem verlaten. Ik deed het zelf ook 5 jaar geleden.
Toch wil ik het eens omdraaien. Wat gebeurt er wanneer je volledig in verbinding met het systeem juist als ‘dwarsdenker’ op strategische/tactische plekken de besluitvorming kunt beïnvloeden?
Ik deel hier even een link naar een column die ik erover schreef in Goed Bestuur en Toezicht die is doorgeplaatst naar FairTrade van afgelopen september.
Wellicht biedt het een ander perspectief en laat het zien dat je juist ook als ‘systeemduikelaar’ (zo noem ik maar even de tegenhanger van systeemverlater) effectief kunt zijn in het verduurzamen van de maatschappij. Juist door in verbinding een ander perspectief in te brengen.
Ja goeie, sabbatical incoming hier haha.
Ook net in het boek How to do nothing. Die systeemduikelaar, zoals Rowena het hieronder zo mooi noemt, wordt in dat boek beschreven als ‘Refusal in place’, dus niet tegen het systeem zijn; door weg te lopen weken je het systeem ook weer namelijk, maar je eigen systeem maken en ernaast zetten.
In 1986 kwam ik tot de ontdekking dat de jarenlange strijd die ik had gevoerd voor een rechtvaardiger, eerlijker en inclusievere maatschappij geen millimeter dichterbij was gekomen. Mijn strategie "met twee benen gestrekt erin, onverschrokken betrokken" had verrot weinig opgeleverd. Mijn partner zag me kapot gaan en stelde voor ons leven radicaal te veranderen.
We zochten en vonden een huis dat er ellendig aan toe was, maar wel zo betaalbaar dat we nooit meer voor de hypotheek zouden hoeven werken. Er moest nog wel inkomen gegenereerd worden, maar ik kon die schone taak alleen op me nemen, mijn partner verbouwde het huis dat we in 1987 vonden.
Ik vond een baan als sales manager en raakte alsnog verslaafd aan geld, macht en aanzien. Tot ik in 1999 besloot dat het genoeg was. Uit angst tegen gehouden te worden door angstige gezinsleden, we hadden inmiddels een dochter, vertelde ik het pas op de dag van mijn ontslag, niet geheel toevallig ook de dag waarop we 25 jaar samenwoonden.
Er was geen plan, geen idee, alleen de wens om uit de ratrace te stappen en te ontdekken waar het leven werkelijk om draait. Dat lukte niet met een baan, een eigen bedrijf (gestart in 1992 en verkocht een maand voor mijn ontslag), een dochter, een huishouden. Ik moest mezelf de vrijheid geven.
Inmiddels heb ik sinds een week een onvoorwaardelijk basisinkomen. Onze woning is heel goed geïsoleerd, in onze energiebehoefte wordt voorzien door zonnepanelen. Een warmtepomp en warmteterugwininstallatie moeten binnenkort voorzien in verwarming en warmwater. Een tuin groot genoeg om in ons voedsel te voorzien.
Toch zijn dat maar uiterlijkheden. De grootste verandering heeft innerlijk plaats gevonden. Innerlijk vrijwording, herstellen van trauma's, zowel voor mijn (voor)ouders als mijzelf, emotionele vrijwording. Vertrouwen op maar één autoriteit, mijn eigen innerlijke autoriteit, mijn intuïtie. Varen op mijn morele kompas, mijn morele competenties ontwikkelen en dat in verbinding met anderen. Die verbinding met anderen dát, vooral dat heeft mijn leven veranderd, verrijkt en getransformeerd.
Dat zou goed nieuws kunnen zijn ... Goed artikel hierover is "Dancing on the volcano: social exploration in times of discontent," van resilience wetenschappers Carpenter, Folke, Scheffer en Westley in Ecology & Society (https://www.ecologyandsociety.org/vol24/iss1/art23/).
Goede en natuurlijke ontwikkeling. Ik zie het niet als systeemverlaters, maar systeemvernieuwers. Binnen eenzelfde systeem is er sprake van afbraak van het oude en opbouw van het nieuwe.
Mijn eigen systeemvernieuwing: een geloof in degrowth, vanuit het besef dat oneindige groei op een eindige planeet niet houdbaar is. En dat ook gevolgen heeft voor ieder van ons. Zo geef ik zelf het geld dat ik niet nodig heb, weg aan degenen die het beter kunnen gebruiken.Contra-intuitief is het wel; het was moeilijkste ideaal om in de praktijk te brengen.
Mooi artikel. Desalniettemin vraag ik me na het interview over de Maori in NZ wel af in hoeverre de auteurs zich echt in de materie verdiept hebben. Inderdaad, de Maori hebben een bepaalde manier van leven met de aarde, natuur en omgeving. Het overgrote deel van NZ bestaat echter uit de pakeha (niet-Maori, zoiets als “blanke westerling”). Daarnaast hebben Maori-iwi (stammen) wel een soort van rentmeesterschap over het land, maar tegelijkertijd multinationale ondernemingen met jaarlijkse omzetten van ruim 1 miljard euro. Ten bate van het land en de omgeving, of ten koste?
De Ngai Tahu bijvoorbeeld, de grootste stam van het Zuidereiland, is naast allerlei activiteiten nu flink aan het opschalen in melkveehouderij en andersoortige veeteelt. En ondanks het groene imago van NZ, heeft de grootschalige en snel groeiende landbouw een groot negatief effect op de plaatselijke natuur en leefomgeving. Visstanden in rivieren hollen achteruit, bossen worden gekapt voor weides en een groot deel van de bossen ligt vol met gif tegen ratten/muizen/possums/hermelijnen en fretten die daar een plaag zijn en de oorspronkelijke habitat (hét symbool van NZ, de kiwi) flinke schade toebrengen.
Als je ergens een paar jaar woont, werkt en belasting betaalt, dan krijg je andere indrukken dan als je ergens op reis bent. En ik heb de indruk dat er voor het interview (ik heb het boek niet gelezen) vooral is afgegaan op de verhalen die aan toeristen en bezoekers verteld worden, in plaats van dat er met locals gesproken is.
Maar misschien heb ik het verkeerd?
Mooi artikel! En herkenbaar ook, als antropoloog :) Bijzondere tijd waar verandering voelbaar is op groot en klein (= heel groots voelbaar) niveau.
Zoals Rosanne Hertzberger?! Blijf alles op zijn kop keren; zo doorprik je de illusie van alles ;-)
Goed verhaal. Het systeem zit inherent al altijd vol systeemverlaters ‘light’. Tien ik de woonboten gemeenschap vele jaren geleden omruilde voor een nieuwbouwwoning in een groeikern merkte ik
Omdat het veel meer was dan een fysieke verhuizing. Ik werd een nieuw mens. Daar moest ik aan denken bij het lezen van dit artikel.
Hi Wouter, mooie nieuwsbrief weer. Ik herken helemaal de behoefte van het systeem verlaten. Ik deed het zelf ook 5 jaar geleden.
Toch wil ik het eens omdraaien. Wat gebeurt er wanneer je volledig in verbinding met het systeem juist als ‘dwarsdenker’ op strategische/tactische plekken de besluitvorming kunt beïnvloeden?
Ik deel hier even een link naar een column die ik erover schreef in Goed Bestuur en Toezicht die is doorgeplaatst naar FairTrade van afgelopen september.
Wellicht biedt het een ander perspectief en laat het zien dat je juist ook als ‘systeemduikelaar’ (zo noem ik maar even de tegenhanger van systeemverlater) effectief kunt zijn in het verduurzamen van de maatschappij. Juist door in verbinding een ander perspectief in te brengen.
https://www.fairtradenederland.nl/blog/challengers-gezocht/